آهنگری چیست؟
آهنگری، forging یا blacksmithing حرفه ای قدیمی است که هدف آن، ایجاد تغییر در آهن و سایر فلزات جهت تولید محصولات مختلف است. یکی دیگر از اهداف آهنگری، بهبود ساختار و قابلیت های فلز مورد نظر است. برای رسیدن به این اهداف، مواردی چون فشار، ضربه و تغییر دمای فلز کاربرد دارند.
ابزارهای مختلفی در آهنگری مورد استفاده قرار می گیرد که از مهم ترین آن ها، می توان به چکش و سندان اشاره کرد. این ابزارها از گذشته توسط آهنگران استفاده می شدند و هنوز هم جایگاه خود را در این حرفه حفظ کرده اند.
پیشرفت هایی که در صنایع و حرفه های مختلف صورت گرفته، آهنگری را نیز تحت تاثیر قرار داده و موجب شده تا این رشته شغلی جنبه علمی بیشتری پیدا کند. اما نقش این پیشرفت ها در آهنگری چیست؟
همان طور که اشاره شد، بخشی از تغییراتی که در فلزات ایجاد می شود، با استفاده از فشار و ضربه است. امروزه دستگاه های جدیدی وارد عرصه شده اند تا به آهنگران برای رسیدن به اهداف خود کمک کنند. چکش های مکانیکی و دستگاه های پرس از جمله این موارد هستند.
تاریخچه آهنگری :
شاید به این موضوع دقت کرده باشید که اکثر ظروف و ابزاری که از مناطق باستانی (همچون سیلک، شهر سوخته و تپه اشرف اصفهان) کشف شده اند، از جنس برنز یا مس هستند. در واقع اولین عنصری که هزاران سال پیش توسط انسان کشف شد، مس بود. این دوره را با عنوان عصر مس نیز می شناسند. از همان زمان تلاش بشر برای ساخت محصولات مختلف از این فلز آغاز شد.
در عصر برنز و زمانی که انسان توانست به این آلیاژ دست پیدا کند، با فرایند ذوب فلزات نیز آشنا شد و گام دیگری در جهت آهنگری برداشت. از اینجا بود که تحول بزرگی در زندگی بشر رخ داد و توانست با استفاده از این فن، ابزار کشاورزی، سلاح و کالاهای فلزی زندگی روزمره خود را بسازد.
اما طی هزاران سال، پیشرفت های گسترده ای در آهنگری صورت گرفت و امروزه در کارگاه های صنعتی از دستگاه هایی استفاده می شود که با نیروی برق یا هیدرولیکی کار می کنند.
فرایند آهنگری چیست؟
به این نکته اشاره کردیم که یکی از اهداف آهنگری، بهبود ساختار و قابلیت های فلز است. اما روش رسیدن به این هدف در آهنگری چیست؟ در آهنگری با استفاده از تغییر دما یا اعمال فشار، سعی می شود تا میزان ناخالصی های موجود تا حد امکان کاهش یابد و میزان آخال کمتر شود.
همچنین موجب منظم تر شدن ساختار ریزدانه ها در محصول نهایی می شود. این امر موجب توزیع یکنواخت فشارهای احتمالی بر کل سطح محصول شده و مقاومت آن را در برابر نیروها و فشارهای خارجی افزایش می دهد.
این فرایند برای بسیاری از فلزات قابل انجام است. اما برخی از آن ها مصرف بیشتری در فرایند آهنگری دارند. از جمله آن ها می توان به آهن، مس، فولاد و … اشاره کرد. البته اگر نسبت کربن در آلیاژهای کربنی افزایش یابد، قابلیت شکل پذیری آن کمتر شده و احتمال شکنندگی آن افزایش می یابد. البته این نکته را در نظر داشته باشید که این فرایند به شیوه های مختلفی اجرا می شود.
کاربرد آهنگری چیست؟
در پروژه های مختلفی که از فلزات استفاده می شود، آهنگری نیز نقش خود را خواهد داشت. بنابراین این حرفه کاربرد بسیار گسترده ای دارد. از جمله پروژه هایی که آهنگری در آن‌ها نقش دارد، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
· ساختمان سازی (اسکلت ساختمان، درب و پنجره فلزی، نرده و حفاظ فرفورژه، قفسه و …)
· تولید انواع آلاچیق، سایه بان، نردبان، تراس و …
· ساخت ابزارآلات
· ساخت دیوار جدا کننده و سقف کاذب
تفاوت متالورژی و آهنگری چیست؟
متالورژی که بسیاری آن را با نام متالوژی نیز می شناسند، علم شناخت ویژگی های فیزیکی و شیمیایی عناصر فلزی و کار روی آن هاست. این کار از استخراج مواد معدنی آغاز می شود و به ریخته گری و فلزکاری می رسد. اما تفاوت متالورژی و آهنگری چیست؟ در واقع آهنگری بخشی از علم متالورژی محسوب می شود. بنابراین گستره این علم از وسعت بالایی برخوردار است و فنون قدیمی و بزرگی چون آهنگری را نیز در خود جای داده است.
کار روی فلزات سال هاست توسط بشر انجام می شود و آهنگری قدمتی چند هزار ساله دارد. اما متالورژی علمی جدید است که به صورت تخصصی و علمی، به موضوع استخراج و کار روی فلزات می پردازد.